STIR/SHAKEN Nedir? Sahte Aramalarla Mücadelede Güçlü Bir Çözüm
Telefon dolandırıcılığı ve sahte aramalar, güvenliğimiz için ciddi tehditler oluşturuyor.
Özellikle kimlik sahtekârlığı yoluyla yapılan “spoofing” aramaları, kişisel bilgilerimizi ve maddi güvenliğimizi riske atıyor. Bu soruna çözüm olarak geliştirilen STIR/SHAKEN teknolojisi, telefon aramalarının kaynağını doğrulayarak güvenli iletişim sağlamak için tasarlanmış bir standarttır.
Bu makalede, STIR/SHAKEN’ın ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve bireysel olarak bu teknolojiden nasıl faydalanabileceğinizi ayrıntılı bir şekilde ele alacağız.
STIR/SHAKEN Teknolojisi Nedir?
STIR ve SHAKEN, birlikte çalışan iki güvenlik protokolüdür:
- STIR (Secure Telephony Identity Revisited): Arama kimliğini doğrulayan bir protokoldür. Aramanın kaynağının doğruluğunu sağlamak için dijital imzalar kullanır.
- SHAKEN (Signature-based Handling of Asserted Information Using toKENs): STIR protokolünün operatörler arası iletişim için uygulanışını standartlaştıran bir sistemdir.
STIR/SHAKEN teknolojisi, telefon aramalarının güvenliğini artırmak ve sahte aramaların önüne geçmek için güçlü bir çözüm sunar. Kullanıcılar, aldıkları aramanın gerçekten kimden geldiğini bilerek daha güvenli bir iletişim kurabilirler.
Neden STIR/SHAKEN?
Telefon dolandırıcılığı, hem bireyler hem de kurumlar için büyük bir sorundur. Özellikle sahte arama kimliğiyle yapılan dolandırıcılık vakaları, insanların kimlik ve finansal bilgilerini çalarak ciddi mağduriyetlere yol açabilir. STIR/SHAKEN teknolojisi, bu soruna karşı etkili bir çözüm olarak geliştirilmiştir. Bu teknoloji sayesinde:
- Kimlik Sahtekârlığı Azalır: Arama kimlikleri doğrulanır ve sahte aramalar azaltılır.
- Güven Artar: Kullanıcılar, aldıkları aramaların güvenliğinden emin olabilir.
- Dolandırıcılık Engellenir: Dolandırıcıların başkalarının kimliğine bürünerek insanları kandırması zorlaşır.
STIR/SHAKEN Nasıl Çalışır?
STIR/SHAKEN, aramanın kimliğini doğrulamak için dijital imzalar kullanır. İşleyiş adımları şöyledir:
- Arama Başlatma: Arama yapıldığında, operatör aramanın kaynağını doğrulayan bir dijital imza oluşturur.
- Dijital İmza Ekleme: Bu dijital imza, aramanın doğruluğunu ve güvenilirliğini gösterir.
- Doğrulama: Arama karşı operatöre ulaştığında, dijital imza doğrulanır. Bu doğrulama aramanın kaynağını ve doğruluğunu teyit eder.
- Sonuç: Eğer doğrulama başarılı olursa, arama kullanıcıya ulaştırılır. Başarısız olursa, arama sahte olabileceğine dair işaretlenir.
STIR/SHAKEN Kullanımı: Bireysel Olarak Nasıl Faydalanabilirsiniz?
Bireysel kullanıcılar için STIR/SHAKEN doğrudan kullanılabilir bir teknoloji değildir; ancak dolandırıcılık aramalarından korunmak için bu teknolojiden dolaylı olarak faydalanabilirsiniz. İşte bu konuda yapabileceğiniz adımlar:
- Operatör Seçimi: STIR/SHAKEN protokolünü destekleyen bir operatör seçmek, dolandırıcılık aramalarına karşı ilk savunma hattını oluşturur. Örneğin, ABD ve Kanada’daki büyük operatörler bu protokolü destekler. Türkiye’de veya diğer ülkelerde de bazı büyük operatörler STIR/SHAKEN uyumluluğunu benimsemeye başlamıştır. Operatörünüzün bu teknolojiyi destekleyip desteklemediğini kontrol edebilirsiniz.
- Çağrı Engelleme ve Kimlik Doğrulama Uygulamaları:
- Operatörünüzün sunduğu veya STIR/SHAKEN destekleyen uygulamalarla arama kimlik doğrulamanızı artırabilirsiniz. Örneğin, Truecaller ve Hiya gibi popüler uygulamalar, sahte aramaları engelleyebilir veya dolandırıcılık potansiyeli olan aramalar konusunda sizi uyarabilir.
- Bu uygulamaları edinmek için aşağıdaki bağlantılardan faydalanabilirsiniz:
- Arayan Kimlik Bilgilerini Kontrol Edin: STIR/SHAKEN destekleyen operatörlerde, arama sırasında kimlik bilgilerini doğrulayan simgeler veya bildirimler görebilirsiniz. Örneğin, doğrulanmamış bir arama geldiğinde “Doğrulanmamış Arama” veya “Potansiyel Dolandırıcılık” gibi bir ibare görüyorsanız, dikkatli olmalısınız.
- Sahte Aramaları Bildirin: STIR/SHAKEN destekleyen bir operatördeyseniz, hala sahte aramalar alıyorsanız bu durumu operatörünüze bildirerek daha güvenli bir sistem kurulmasına katkıda bulunabilirsiniz. Operatörünüz, bildirdiğiniz bu aramaları kullanarak dolandırıcılık önleme sistemini daha da güçlendirebilir.
- Dolandırıcılık Uyarılarına Karşı Bilinçli Olun: Bankacılık, kişisel bilgi talep eden çağrılarda dikkatli olun ve şüpheli durumlarda geri arama yapmadan önce doğrulama yapın.
STIR/SHAKEN Teknolojisinin Geleceği
STIR/SHAKEN, dünya genelinde sahte aramalara karşı yaygın bir güvenlik çözümü haline gelmiştir ve gelişmeye devam etmektedir. İlerleyen yıllarda bu protokolün daha geniş çapta kullanılması ve güvenlik standartlarının daha da yükseltilmesi beklenmektedir. Bununla birlikte, gelişen teknolojilerle birlikte STIR/SHAKEN ile entegre olabilecek yeni özellikler gündeme gelebilir:
- Yapay Zeka Destekli Sahte Arama Tespiti: AI ile sahte aramalar daha hızlı ve kesin olarak tespit edilebilir.
- 5G ve IoT Uyumlu Gelişmeler: 5G ve IoT cihazlarıyla uyumlu hale getirilerek daha geniş bir ağa yayılması sağlanabilir.
- Global Standartlaşma: Tüm dünyada uygulanan standart hale getirilerek, uluslararası aramalarda da dolandırıcılık riski azaltılabilir.
Sonuç
STIR/SHAKEN, sahte aramaları engellemek ve telefon dolandırıcılığını azaltmak için güçlü bir güvenlik çözümüdür. Operatör seçimi, arama engelleme uygulamaları kullanımı ve dolandırıcılık uyarılarına dikkat etmek gibi basit adımlarla bu teknolojiden bireysel olarak da yararlanabilirsiniz.
Güvenli bir iletişim ortamı sağlamak için geliştirilen bu teknoloji, günümüzde sahte aramalara karşı en etkili çözümlerden biridir.